Ардын  хувьсгалын  дараа 1923 оны  11 дүгээр сард Засгийн  газрын  шийдвэрээр  аймаг, хошуудыг үе улиран  захирч  байсан  ноёдын хэргэм   цолооор  нэрлэж   байсныг  өөрчилж  тус  тусын   газар  орны  уул усны  нэрээр   нэрлэх   болсноор  1924 онд  Цэцэрлэг мандал   аймгийн  Баянзүрх   уулын  хошууд байгуулсан   10 сумын  нэгэн  болон Тариат  сумаар  гарал  үүслээ  эхэлжээ.

1925 онд Тариат  сум нь  одоогийн Баянговь сумын  баруун   талын нутаг  Гүн,  Нарийнаар   нэрлэгдсэн  Гүн  сум  хоёрыг   нэгтгэж  Паламждорж даргатай  Тариат  сум, Сартах  уулаар  нэрлэгдсэн  Сартах  сум, Жинст сумын хойд  талд орших   Сар уулаар нэрлэгдсэн Сар сум  хоёрыг нэгтгэж Г.Гэндэндорж   даргатай  Сар сум болжээ.

1930 оны  тавдугаар  сард  одоогийн Жинст  сумын  нутагт  зохион   байгуулагдан   оршиж байсан  Тариат, Сар, Хөвших   сумуудыг  орон нутгийн   Засаг захиргааны   нэгжийн  өөрчлөлтөөр   нэгтгэж  Баянзүрх  уулын   хошуудын  Нарийн хар сум нэртэй  болж   сумын  даргаар   Базарын Цэрэндулам   гэдэг эмэгтэйг   сонгожээ.Нарийн  хар  сум  нь  1931 онд  Өвөрхангай  аймагт   харъяалагдах болсон.1933 онд Өвөрхангай  аймгийн яамнаас сумдын  тамга  тэмдгийг   шилжүүлэхэд   Нарийн хар  сумыг Жинст  сум   нэртэй   болгожээ.

1941 онд  Говьбөмбөгөр  аймаг   /одоогийн Баянхонгор/ байгуулагдахад   Өвөрхангай   аймгаас   нутгийн  харъяалалаар  шилжиж ирсэн   таван сумын нэг  нь  Жинст сум  юм.

БНМАУ-ын  Арлын Их Хурлын  Тэргүүлэгчдийн  1957 оны  7-р сарын  23-ны өдрийн  115 дугаар  зарлигаар Жинст  сумыг   татан буулгаж   Богд сумтай   нийлүүлсэн бөгөөд  1.2.3-р  багийг Богд   суманд 5.6 –р багийхан  “Бүтээлч” нэгдлийн   хамт  Өлзийт суманд шилжиж байв.

1959 онд  олон  түмний  саналаар  Жинст  сумыг  дахин   байгуулахад  403 өрх 1305 хүн амтай  , 81621 толгой  малтай сум болжээ.

Жинст  сум нь 1924 оноос  хойш  тариат, Нарийн хар, Бодид  1944 он хүртэл Хүйсийн   голд  1944-1957 онуудад, 1957 оноос эргэж  Бодийн  дэнжид   суурьшсан байна.

Их Богд  уулын  зүүн  хойд  хэсэгт  Түйн  голын   хөвөөнд   оршдог.

            Сумын  эдэлбэр   газар  нь  531.2 мянган  хавтгай дөрвөлжин километр  талбайтай, үүнээс  99.2 га нь   хөдөө  аж  ахуйн эдэлбэр  талбай  юм.

            Түйн  гол сумын  нутгийн  дундуур  60 км  үргэлжлэн  урсдаг. Таван зуугаад   өвөлжөө, хаваржаатай. Нарийн харын нуруу, Хонгорын  тал, Хүйс, Хөнөгийн  хоолой, Тэвшийн   хүрэн, бургас,  улиас ургасан Хавцгайтын  хавцал, Жинст, Зүрх хайрхан зэрэг  үзэсгэлэнт   үржил  шимт   нутагтай.

            Сумын  төв  нь Улаанбаатар  хотоос  780  км, аймгийн  төвөөс  100 км  зайтай. Бодийн  дэнж   дээр   байрладаг. Бодийн  дэнж  нь түүхэн  домогтой газрын  нэг юм.

Зэрэглээ   мяралзсан    Хонгорын  талдаа                                                                  

Зээрийн  янзага  шиг   торолзсон                                                                            

Бодийн   борхон  толгой минь                                                                                         

Боссон ч  суусан  ч харагдана.  /Ч.Цэрэн  “Ингэн  буйлаантай  нутаг”/